De verschuiving naar een plantaardig dieet is de afgelopen jaren steeds populairder geworden, en daarmee groeit ook de interesse in zuivelalternatieven zoals sojamelk. Maar wat zijn de gezondheidsvoordelen van het vervangen van koemelk door sojamelk, en is het echt zo’n goed alternatief? Een recente systematische review en meta-analyse door Erlich et al. (2024) biedt interessant inzicht in deze vraag en laat zien dat sojamelk, zelfs als het gezoet is, gunstige effecten kan hebben op de cardiovasculaire gezondheid.
Cardiovasculaire gezondheid en sojamelk
Volgens het onderzoek van Erlich et al. (2024) heeft het vervangen van koemelk door sojamelk een positief effect op verschillende cardiovasculaire risicofactoren. Zo bleek uit hun analyse dat het drinken van sojamelk leidde tot een matige verlaging van het LDL-cholesterol, ook wel bekend als “slecht” cholesterol. Dit type cholesterol kan zich ophopen in de bloedvaten, wat het risico op hart- en vaatziekten vergroot. Door sojamelk te drinken, zagen de onderzoekers een daling van ongeveer 6% in LDL-cholesterol, wat bijdraagt aan een betere cardiovasculaire gezondheid.
Daarnaast werd een verlaging van de bloeddruk opgemerkt bij degenen die sojamelk dronken in plaats van koemelk. Dit is een belangrijke bevinding, aangezien hoge bloeddruk een van de grootste risicofactoren is voor hartaanvallen en beroertes. De systolische bloeddruk daalde gemiddeld met 8 mmHg, terwijl de diastolische bloeddruk met bijna 5 mmHg daalde.
Toegevoegde suikers: een punt van zorg?
Veel mensen maken zich zorgen over de toegevoegde suikers in gezoete sojamelk. Hoewel het waar is dat sommige soorten sojamelk suikers bevatten om de smaak te verbeteren, toont het onderzoek aan dat deze toegevoegde suikers geen significante invloed hebben op de gezondheidsvoordelen van sojamelk (Erlich et al., 2024). In feite bevat gezoete sojamelk vaak nog steeds minder suiker dan koemelk, omdat koemelk van nature lactose bevat, een type suiker.
Deze bevinding is belangrijk, vooral voor mensen die een plantaardig dieet willen volgen, maar zich zorgen maken over het consumeren van ultra-bewerkte voedingsmiddelen. Het onderzoek suggereert dat de classificatie van gezoete sojamelk als een “ultrabewerkt” voedingsmiddel mogelijk misleidend is wanneer het gaat om de impact op de gezondheid.
Is sojamelk even voedzaam als koemelk?
Een andere veelgestelde vraag is of sojamelk dezelfde voedingsstoffen biedt als koemelk. Verrijkte sojamelk wordt vaak verrijkt met calcium, vitamine D en vitamine B12, waardoor het een volwaardig alternatief is voor koemelk (FoodData Central, 2019). Bovendien bevat sojamelk hoogwaardige plantaardige eiwitten en is het van nature laag in verzadigd vet. Dit maakt het een aantrekkelijk alternatief voor mensen die hun inname van dierlijke producten willen verminderen.
De impact op inflammatie
Een ander interessant effect van sojamelk is de vermindering van C-reactief proteïne (CRP), een marker voor ontstekingen in het lichaam. Verhoogde CRP-waarden worden vaak geassocieerd met een hoger risico op chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes. Uit het onderzoek bleek dat sojamelkconsumptie leidde tot een daling van CRP met ongeveer 22%, wat wijst op een mogelijk ontstekingsremmend effect van sojamelk (Erlich et al., 2024).
Conclusie
Het vervangen van koemelk door sojamelk biedt verschillende gezondheidsvoordelen zonder nadelige effecten op de cholesterol, de bloeddruk of de ontstekingsmarkers in het lichaam. Of je nu kiest voor gezoete of ongezoete sojamelk, beide varianten lijken een gezonde keuze te zijn, vooral in de context van een plantaardig dieet. Hoewel er nog meer onderzoek nodig is naar andere effecten van sojamelk op de lange termijn, suggereert deze studie dat sojamelk een uitstekende vervanger is voor koemelk voor iedereen die zijn cardiovasculaire gezondheid wil verbeteren.
Referenties
Erlich, M. N., Ghidanac, D., Blanco Mejia, S., Khan, T. A., Chiavaroli, L., Zurbau, A., … & Sievenpiper, J. L. (2024). A systematic review and meta-analysis of randomized trials of substituting soymilk for cow’s milk and intermediate cardiometabolic outcomes: Understanding the impact of dairy alternatives in the transition to plant-based diets on cardiometabolic health. BMC Medicine, 22, 336. https://doi.org/10.1186/s12916-024-03524-7
FoodData Central. (2019). USDA National Nutrient Database for Standard Reference. U.S. Department of Agriculture. https://fdc.nal.usda.gov